Lộ trình chuyển đổi số trong giáo dục Việt Nam đến năm 2030
Lộ trình chuyển đổi số trong giáo dục Việt Nam đến năm 2030
2025-06-03 23:59:27
I. Giới thiệu chung về chuyển đổi số trong giáo dục
Tại Việt Nam, chuyển đổi số trong giáo dục được xác định là một trụ cột quan trọng góp phần đổi mới căn bản và toàn diện ngành giáo dục, nâng cao chất lượng dạy và học, hướng đến mô hình giáo dục mở, linh hoạt, hiện đại và phù hợp với nhu cầu xã hội.
Từ năm 2020 đến nay, nhiều chính sách đã được triển khai để thúc đẩy quá trình này. Tuy nhiên, lộ trình cụ thể đến năm 2030 vẫn là mối quan tâm lớn đối với nhà quản lý, giáo viên, học sinh và phụ huynh.
II. Mục tiêu của chuyển đổi số trong giáo dục Việt Nam
Theo Quyết định số 131/QĐ-TTg năm 2022 phê duyệt chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2030, ngành giáo dục có những mục tiêu lớn như:
1. Mục tiêu đến năm 2025:
100% cơ sở giáo dục được kết nối internet tốc độ cao.
50% hoạt động giảng dạy chính khóa được thực hiện qua nền tảng số.
70% giáo viên được đào tạo năng lực số hóa.
Cung cấp kho học liệu mở dùng chung cho toàn quốc.
2. Mục tiêu đến năm 2030:
Hình thành nền giáo dục số toàn diện, mọi hoạt động dạy – học – kiểm tra – quản lý đều được tích hợp công nghệ.
Mỗi học sinh có một hồ sơ học tập số hóa, được theo dõi và đánh giá liên tục.
Xây dựng nền tảng học tập trực tuyến quốc gia với tài nguyên mở, cập nhật thường xuyên.
Khuyến khích học suốt đời thông qua mô hình đào tạo từ xa, đào tạo lại, học tập cá nhân hóa.
III. Những trụ cột trong lộ trình chuyển đổi số giáo dục
1. Hạ tầng công nghệ thông tin
Một trong những điều kiện tiên quyết là hoàn thiện hạ tầng số: mạng internet, máy tính, thiết bị di động, nền tảng lưu trữ đám mây… Việc phủ sóng mạng tốc độ cao và trang bị thiết bị cho các vùng sâu vùng xa là ưu tiên hàng đầu.
2. Kho học liệu số và nền tảng học tập
Xây dựng kho học liệu số hóa bao gồm video 3D, mô phỏng tương tác, bài giảng điện tử, câu hỏi trắc nghiệm… là điều kiện cần để giúp giáo viên và học sinh tiếp cận kiến thức nhanh chóng, hiệu quả. Một số nền tảng như mozaWeb, Vietnam Digital Learning, Olm.vn đã góp phần định hình mô hình giáo dục số ở Việt Nam.
3. Đào tạo năng lực số cho giáo viên và cán bộ quản lý
Năng lực sử dụng công nghệ của đội ngũ giáo viên đóng vai trò sống còn trong việc chuyển đổi số. Các khóa tập huấn, chứng chỉ kỹ năng số đang được triển khai toàn diện từ trung ương đến địa phương. Đặc biệt, giáo viên cần làm chủ các phần mềm giảng dạy, nền tảng học tập, đánh giá trực tuyến và bảo mật dữ liệu học sinh.
4. Phát triển mô hình học tập kết hợp (blended learning)
Mô hình dạy học kết hợp giữa trực tiếp và trực tuyến đang chứng minh hiệu quả rõ rệt, giúp học sinh linh hoạt hơn trong tiếp cận tri thức. Việc thiết kế bài học trên các nền tảng như mozaBook, tạo môi trường tương tác đa chiều đang trở thành xu hướng tất yếu trong giai đoạn từ 2025–2030.
IV. Những giải pháp thúc đẩy chuyển đổi số giáo dục
Để hiện thực hóa lộ trình đến năm 2030, Việt Nam cần triển khai đồng bộ các giải pháp sau:
1. Đầu tư ngân sách và chính sách hỗ trợ
Tăng cường đầu tư ngân sách Nhà nước cho giáo dục số.
Huy động nguồn lực xã hội hóa và hợp tác công – tư trong triển khai công nghệ giáo dục.
Ban hành chính sách hỗ trợ thiết bị, đường truyền cho học sinh nghèo, vùng khó khăn.
2. Phát triển các nền tảng số "Make in Vietnam"
Khuyến khích các doanh nghiệp công nghệ trong nước tham gia nghiên cứu và phát triển giải pháp giáo dục thông minh: AI giáo dục, thư viện học liệu 3D, công cụ học cá nhân hóa… Nền tảng như mozaWeb, VioEdu, Onluyen… là ví dụ điển hình cho xu hướng này.
3. Đổi mới phương pháp kiểm tra – đánh giá
Từ năm 2026, các hình thức kiểm tra, đánh giá học sinh có thể áp dụng trắc nghiệm trực tuyến, dự án số hóa, hồ sơ học tập điện tử để thay thế dần hình thức thi giấy truyền thống.
V. Thách thức trong quá trình chuyển đổi số giáo dục
1. Khoảng cách số giữa các vùng miền
Sự chênh lệch về hạ tầng, thiết bị và nhận thức giữa thành thị – nông thôn vẫn là rào cản lớn. Nhiều học sinh miền núi, vùng sâu chưa có điều kiện tiếp cận internet hoặc thiết bị học tập phù hợp.
2. Thiếu nhân lực công nghệ giáo dục
Nguồn nhân lực công nghệ giáo dục tại Việt Nam còn hạn chế cả về số lượng lẫn chất lượng. Cần có cơ chế đào tạo chuyên sâu về kỹ sư công nghệ giáo dục, chuyên viên thiết kế học liệu số, lập trình ứng dụng giáo dục…
3. An toàn và bảo mật dữ liệu
Việc số hóa dữ liệu học sinh đòi hỏi cơ chế bảo mật, quản trị rủi ro, quyền riêng tư chặt chẽ. Các quy định pháp lý cần được bổ sung để theo kịp tiến độ chuyển đổi số.
VI. mozaWeb – Một ví dụ tiêu biểu trong hành trình chuyển đổi số
mozaWeb là nền tảng học tập tương tác được phát triển từ châu Âu, nay đã được Việt hóa và tích hợp theo chương trình giáo dục phổ thông 2018. Với hàng nghìn video 3D, trò chơi học tập, bài giảng mẫu và nội dung cập nhật, mozaWeb giúp học sinh học hiệu quả mọi lúc, mọi nơi.
Giáo viên có thể dùng mozaBook để thiết kế bài học tương tác, kiểm tra trực tuyến, giảng dạy cả online và offline. Đây là một giải pháp minh chứng cho việc giáo dục số có thể triển khai thành công tại Việt Nam nếu có định hướng đúng đắn.
Chuyển đổi số trong giáo dục Việt Nam đến năm 2030 không chỉ là bài toán về công nghệ mà còn là câu chuyện dài hơi về tầm nhìn, chính sách, con người và sự phối hợp liên ngành. Với định hướng rõ ràng, sự chung tay của toàn xã hội và sự hỗ trợ từ các nền tảng giáo dục như mozaWeb, Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu xây dựng nền giáo dục hiện đại, mở và bền vững trong kỷ nguyên số.
.png){kind=small}
